Tegenwoordig kan iedereen snel en makkelijk foto’s en filmpjes maken met zijn smartphone. Het kan dus zomaar gebeuren dat jij ergens gefilmd bent en dat dit nu online te zien is. Wellicht kom je zelfs negatief in beeld, bijvoorbeeld omdat je ruzie had met iemand. In zo een geval is het handig om te weten welke stappen je kan zetten, juridisch en praktisch.
Juridisch
Juridisch gezien spelen hier twee wettelijke kaders een rol: de Auteurswet (in het bijzonder het portretrecht) en de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG):
Auteurswet
Is het beeld in jouw opdracht gemaakt? Op basis van art. 20 lid 1 van de Auteurswet moet de geportretteerde persoon toestemming geven voor het openbaar maken van zijn of haar portret. Als iemand dus een foto online plaatst waarop jij herkenbaar bent moet diegene toestemming van jou hiervoor hebben. Portret houdt je gezicht in, maar ook je lichaam vanuit andere hoeken zolang jij herkenbaar bent. Is een portret in jouw opdracht gemaakt en heb jij geen toestemming gegeven voor het openbaar maken daarvan? Gebruik dan dit artikel. Heb jij bewijs dat je geen toestemming hebt gegeven? Een screenshot van een berichtje waarin jij zegt dat jij geen toestemming hebt gegeven kan al bewijs zijn.
Is het beeld niet in jouw opdracht gemaakt? Op basis van art. 21 van de Auteurswet moet de geportretteerde persoon een redelijk belang aan kunnen tonen waarom hij zich tegen de openbaarmaking verzet. Als de geportretteerde dit belang kan aantonen kan hij vragen dat het beeldmateriaal niet meer openbaar wordt gemaakt. Stel jij bent herkenbaar in beeld tijdens een ruzie waar jij iemand uitscheldt. Dit is natuurlijk niet netjes, maar iedereen heeft wel eens ruzie. Als jij als gevolg van het online plaatsen van dit filmpje problemen krijgt op werk, gepest wordt, of andere zware klachten ervaart telt dit mogelijk als redelijk belang. Ook bij dit artikel geldt weer dat bewijs altijd handig is. Bewijs kan bijvoorbeeld een brief/factuur van een psycholoog zijn die jij bezoekt vanwege het filmpje, of onaardige of dreigende berichten van jouw baas of collega’s.
Algemene Verordening Gegevensbescherming
Op basis van art. 6 AVG moet er een grondslag zijn voor het verwerken van jouw gegevens. Is geen van de hieronder genoemde grondslagen toepasselijk voor jouw situatie? Dan kan jij wellicht op basis van art. 6 AVG eisen dat het beeldmateriaal wordt verwijderd omdat er geen grondslag voor bestaat.
- Jij hebt toestemming gegeven voor het opnemen & plaatsen van het beeldmateriaal;
- Het plaatsen van het beeldmateriaal is onderdeel van een overeenkomst tussen jou en degene die het plaatst;
- Degene die het beeldmateriaal plaatst is wettelijk vereist om dit te doen;
- Het plaatsen is nodig voor vitaal belang voor jou of andere personen;
- Het plaatsen is noodzakelijk voor het algemeen belang;
- Het plaatsen dient een gerechtvaardigd belang.
Praktisch
Bedenk altijd eerst wat jij wilt bereiken met een actie. Wil jij een video offline laten halen? Een verontschuldiging? Je recht eisen? Of juist aandacht vermijden?
Het is aan te raden om eerst te proberen de situatie onderling op te lossen, bijvoorbeeld door degene die het beeldmateriaal online heeft gezet beleefd te vragen dit te verwijderen of je onherkenbaar te maken. In sommige situaties kan het ook handig om geen actie te ondernemen en het te laten overwaaien. Dit moet eenieder voor zichzelf beslissen afhankelijk van (de ernstigheid van) de situatie en de tegenpartij.
Als met elkaar praten niet helpt, is een strenge brief schrijven wellicht de volgende stap. Het beste is een aangetekende brief te sturen omdat er dan bewijs is dat de brief door de ander is ontvangen. Bewaar ook een kopie van de brief voor jezelf. Als je ooit toch besluit voor de rechter te stappen is elk bewijsstuk handig. Bij het schrijven van zo een brief kan jij jezelf eventueel beroepen op de Auteurswet of de AVG.
Heb je vragen over jouw situatie omdat die toch iets anders is dan hier uitgelegd? Dien dan een aanvraag bij ons in! Dat kan hier.